21 مرداد بود که مردم آذربایجان خود را برای حضور در آخرین شب قدر در سال 91 مهیا می کردند، زمین لرزه ای سهمگین لرزه بر جان و دل ساکنان شهرستان های اهر، هریس و ورزقان انداخت و فاجعه ای تاریخی به وسعت ارسباران رخ داد تا از آن روز به بعد، مرداد هر سال تداعی گر روزهای تلخ و ناگوار درمنطقه ارسباران باشد و ترس و واهمه آن روزها هیچگاه از حافظه تاریخی مردم آذربایجان پاک نشود. فاجعه ای که شاید تلفات جانی آن به دلیل رخداد در ساعات کاری روستاییان و شرایط منطقه ای، به مراتب کمتر از زلزله بم بود ولی دو زمین لرزه هولناک 6.4 و 6.3 ریشتری که حوالی ساعت 17 آن روز تلخ مردادی رخ داد، کافی بود تا بیش از 300 روستای شهرستان های اهر، هریس و ورزقان در منطقه ارسباران آذربایجان شرقی با خاک یکسان شود و بیش از 300 نفر کشته و 5000 نفر مجروح به جای گذارد که بیشترشان را زنان و کودکان تشکیل می دادند. یادمان زلزله ارسباران بنایی است سمبلیک و مفهومی که واقعه تلخ و ناگوار زلزله ارسباران در شهرهای اهر، هریس، ورزقان و لحظات سخت و دشوار مردم آسیب دیده این مناطق را به تصویر کشیده و در عین حال اتحاد و همدلی ملی ایرانیان در کاهش آلام و دردهای یکدیگر در چنین شرایطی را نشان میدهد. سکوی مکعب شکل مجموعه بیانگر زمین و زندگی مادی است که تیغ زلزله آن را دونیم کرده است. المانهای نیمی در حال افتادن و دل کندن از این دنیا و نیمی متاثر از درد و رنج از دست دادن عزیزان و خسارتهای وارده با تکیه بر ایمان خویش امیدوار به آینده و استوار. دیواره زمان که با رنگ تیره در نگاه اول زمان وقوع فاجعه ساعت 16:53 را نشان میدهد، شکستگی و ثابت بودن آن توقف زمان برای جان باختگان را تداعی می کند دیوار خانه است که بخشی از آن در حال ریزش و افتادن و بخشی دیگر مجروح و شکسته از فاجعه، با وجود جراحت با تکیه بر دیواره امید همچنان با وقار ایستاده و غمگنانه ناظر تکه دیگر خویش است. ابعاد این دیواره متناسب با ابعاد فرشهای هنری این منطقه میباشد. المان کوچ با بدنه شکسته و خطوط تیز در تمام گرده بنا بیانگر رعب و وحشت، دشواری جان دادن قربانیان حادثه وعمق فاجعه و در نهایت پرواز روح عزیزان به سوی ابدیت است. المان امید با رنگ سفید و روحانی خود گرچه از سمت داخل آثار شکستگیها و درد و رنج مردم نجیب و رنجدیده این مرز و بوم را بر گرده خود دارد اما بناییست استوار که بیانگر ایستادگی و عظمت مردم ارسباران در طول تاریخ است. در داخل خطوط تیز و شکسته آثار آوار و خرابیهای زلزله را تداعی می کند و امتداد آنها به پنجره نور و امید ختم میشود. در قسمت بیرونی تزیینات اسلامی و ذکر «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ» بر بدنه دیواره عظمت و قدرت خداوند متعال را بالاتر از هر قدرت و اراده ای بیان می کند. سنگهای روی سکو که از مصالح بوم آورد منطقه و مورد استفاده در اکثر بناهای ویران شده در زلزله می باشد نشاگر آثار باقیمانده روحی و جسمی و ویرانیهای این فاجعه هولناک است. مهران قرطاسی